Wild spotten in Limburg: bewonder de 'Big Five'
Gelukkig lopen er in Nederland geen olifanten of neushoorns in het wild, maar dat betekent niet dat je er geen wild kunt spotten. De Nederlandse Big Five bestaat uit andere wilde dieren, die jij waarschijnlijk ook nog niet in het wild hebt gezien. Sommige zijn zeldzaam, andere schuw, maar als je ze ziet, omringd door groen in hun natuurlijke habitat, kun je niets anders dan muisstil genieten…
Wild spotten is een indrukwekkende ervaring. Limburg is bij uitstek de provincie om de Nederlandse Big Five te spotten. Kennis, geduld en een beetje geluk helpen je op weg om de schuwe dieren recht in de ogen te kijken. Een handje hulp kan ook geen kwaad: zo is het altijd het verstandigst en het leukst om met de boswachter mee te gaan! Welke van de vijf heb jij al gespot?
Big Five nummer 1
Het edelhert
Wie? Het edelhert is het grootste zoogdier dat voorkomt op Nederlandse bodem. In de zomer heeft het edelhert een roodbruine vacht en in de winter een grijsbruine. Mannetjes dragen een imposant gewei, dat ze elk jaar weer verliezen. In de paartijd maken de bronstige mannetjes oergeluiden, dit wordt burlen genoemd.
Waar? In Limburg komen edelherten voor in het Weerterbos, een natuurgebied op de grens van Limburg en Noord-Brabant.
Wanneer? Ondanks hun grootte zijn edelherten moeilijk te spotten. Overdag zijn ze verdekt opgesteld in het bos, maar in de vroege morgen en avond grazen ze in de weides. In september en oktober, de bronsttijd, kun je de mannetjes zien en horen burlen.
Hoe? Stichting Limburgs Landschap beheert het gedeelte van het Weerterbos waar de edelherten leven. Via deze organisatie kun je op een excursie om de edelherten te spotten.
Big Five nummer 2
Het wilde zwijn
Wie? Het wilde zwijn, ook wel everzwijn genoemd, is familie van het varken. Wilde zwijnen zijn donker van vacht, groot en oersterk. Mannetjes hebben slagtanden en een pantser van kraakbeen om hun borst te beschermen. Biggetjes worden frislingen genoemd en hebben streepjes op hun vacht, ook wel een zwijnenpyjama genoemd.
Waar? Wilde zwijnen komen vrijwel overal in Limburg voor. Er zijn er zoveel dat ze de laatste jaren zelfs zorgen voor overlast. Nationaal Park De Meinweg is een gebied met een grote populatie.
Wanneer? Het hele jaar door kun je wilde zwijnen spotten. Rond maart worden de kleine biggetjes geboren. Wilde zwijnen met kleine biggen kunnen zeer agressief worden tegen mensen: opletten dus!
Hoe? Nationaal Park De Meinweg organiseert het hele jaar door de excursie ‘Wild van de Meinweg’. Beleef op deze boswachtersblog al een beetje voorpret
Big Five nummer 3
Het ree
Wie? Het ree (niet ‘de’ ree) is een klein hert met een egale zandgele, roodbruine of grijsbruine vacht. Het achterwerk is witgeel, dat is vaak een opvallend kenmerk zodra ze wegrennen. Kalfjes hebben lichte stippen op hun vacht. Reeën zijn herkauwers en kunnen enorme sprongen maken als ze gevaar bemerken.
Waar? Reeën leven in bosachtige streken met open vlaktes en in heidegebieden. In vrijwel heel Limburg komt de ree voor. Vooral op de Brunssummerheide is er een relatief grote populatie reeën.
Wanneer? Reeën spotten kan het hele jaar door. In juli en augustus is de bronsttijd en eind mei, begin juni worden de kalfjes geboren.
Hoe? ’s Avonds langs de bosrand of in de schemer op de heide heb je een grote kans om reeën te spotten. Belangrijk is dat je muisstil bent. Natuurmonumenten organiseert soms excursies op de Brunssummerheide.
Big Five nummer 4
De das
Wie? De das is een marterachtige die wel tot een meter lang kan worden. Voor een ‘landroofdier’ heeft de das een hoog knuffelgehalte. Het pluizige, logge voorkomen van een das, met zijn zwart-witte kop, roept weinig angstgevoelens op. De das is een slechte jager, want met zijn lompe manier van voortbewegen jaagt hij de meeste dieren al weg. Hij eet vooral regenwormen, gevallen fruit, maïs en noten. Dassen bouwen enorme gangenstelsels, zogenaamde dassenburchten.
Waar? De favoriete plek van een das om een burcht in te bouwen is in een holleweg. Die kom je alleen in Zuid-Limburg tegen. De grootste dassenpopulatie bevindt zich in het Savelsbos, nabij Maastricht.
Wanneer? Dassen zijn echte nachtbrakers en dus vooral ’s nachts actief. In de schemer komen ze uit hun burchten en vanaf half april komen ook de jonge dassen naar buiten.
Hoe? Met een nachtkijker heb je langer de kans om dassen te spotten. Je kunt aan een burcht zien of er dassen inzitten, als er pas opgegraven zand rondom ligt. Verstoor de (jonge) dassen nooit in hun normale gedragspatroon.
Big Five nummer 5
De vos
Wie? Deze hondachtige nachtjager heeft een prachtige roodbruin met witte pels. Hiervoor wordt er sinds mensenheugenis op gejaagd, maar ook omdat de vos een notoire kippendoder is. Ze leven in holen die ze zelf graven of hergebruiken van een konijn of een das. Een vos is een rasechte opportunist en doodt soms ook meer dieren dan hij zelf als voedsel nodig heeft.
Waar? Vossen komen in heel Limburg voor en beperken zich niet eens tot natuurgebieden. De vos rukt op naar het stedelijk gebied. Natuurgebieden waar relatief veel vossen voorkomen is het Leudal en Nationaal Park de Groote Peel.
Wanneer? Ook vossen spot je in principe het hele jaar. In principe zijn het nachtrovers, maar als ze overdag beter kun kostje bijeen kunnen scharen, doen ze dat. Extra bijzonder is een vos in de sneeuw…
Hoe? De uitkijktoren op Belfort Vossenberg is een begin om je eerste vos proberen te spotten.
Algemene tips om wild te spotten tijdens je wandeling in Limburg:
Algemene tips om wild te spotten tijdens je wandeling in Limburg:
- Heb geduld
- Ga in de ochtend of avond
- Draag niet ritselende kleding in onopvallende kleuren
- Zorg dat je telefoon op stil staat
- Draag geen parfum
- Verstoor de dieren in geen geval
Heb jij wild gespot in Limburg? Deel jouw mooiste wildlife foto met #inLimburg en wij genieten mee!
